Via de plaatselijke weekbladen in de omgeving van Leidse Rijn/Vleuten/De Meern wordt een oproep gedaan aan docenten voor computerlessen. In het artikel wordt gevraagd aan vrijwilligers (!) om zich beschikbaar te stellen voor het ondersteunen van ouderen en laag opgeleiden bij het doen van aangiften en meldingen aan de overheid via het internet.
Het is toch ongekend brutaal. De overheid bezuinigt zich suf door te digitaliseren, en als ze de burger is kwijtgeraakt dan moet de burger het door de overheid veroorzaakte probleem oplossen zonder daarvoor een vergoeding te mogen ontvangen. Nou ja, er wordt een vrijwilligersvergoeding aangeboden, maar daarvan kan niet eens de kosten van het OV worden betaald.
Veiligheid is in deze context nog wel het belangrijkste aandachtspunt. De overheid dwingt de zorgvrager om de privacygevoelige gegevens te delen met de incidentele hulpverlener. De bezuinigingsdrift van de VVD stelt een ieder – procedureel gedwongen – bloot aan identiteitsfraude. Wie gaat er met de DigiD en kopie identiteitsbewijs van de zorgvrager aan de slag? Bent al eens iemand tegengekomen met een mantelzorgdiploma? Of die beëdigd is? Wat is de kwaliteit van de geboden ondersteuning? Hoe ziet de relatie eruit tussen zorgbehoevende en vrijwilliger? En wat zijn de verhaalsmogelijkheden van gedupeerden?
De slachtoffers zijn per definitie de zwaksten in de maatschappij. Immers, zij zijn bij uitstek afhankelijk van toeslagen en/of uitkeringen. Daarvoor moeten zij voldoen aan allerlei voorwaarden. Degenen onder ons die een salaris genieten hebben daarvan helemaal geen last. Neen, het zijn de genieters van WWB, WAO, Wajong, AOW en toeslagen die uit hun karige inkomen verplicht worden te investeren in computer en internet verbinding, om vervolgens de ondoorgrondelijke procedures van gemeenten en UWV naar de letter na te komen. Want anders … !
Natuurlijk wordt het probleem niet alleen gezien in de bovengenoemde gemeenten. Het speelt landelijk. En het heeft grote impact. Door deze digitalisering komt de doelgroep steeds minder de straat op en in contact met anderen. Er treedt vereenzaming op, verkleining van het sociale netwerk. Waardoor vervolgens in een eerder stadium een beroep moet worden gedaan op WMO, beschermingsbewind en mentorschap. De gemeenten schreeuwen nu al moord en brand omdat deze voorzieningen een te groot beslag leggen op de financiën.
Ik zie hier nog een donderbui hangen. De vergoedingen voor bewindvoerders en mentoren, om over curatoren maar te zwijgen, zijn veel te laag. Nu de economie aantrekt, zullen weinigen nog voor het vak kiezen en anderen zullen het vak verlaten voor een meer profijtelijke kostwinning. De ongebreideld stijgende belastingen en zorgkosten moeten tenslotte betaald kunnen blijven worden. Dus een beroep doen op professionele en gecontroleerde ondersteuning wordt in de toekomst lastiger.
De vraag is niet of, maar wanneer de krantenkop luidt: “Bejaarden opgelicht door mantelzorger”.